Wśród straszliwych horrorów Drugiej Wojny Światowej bitwa o Monte Cassino zajmuje szczególne miejsce. Ta zaciekła, krwawa bitwa była jednym z najbardziej brutalnych starć konfliktu i stała się symbolem odwagi, determinacji i ogromnego poświęcenia.
Położone w malowniczych Apeninach Monte Cassino miało ogromne znaczenie strategiczne. Niemcy ufortyfikowali klasztor na szczycie góry, czyniąc go niemal nie do zdobycia twierdzą. Alianci, dążący do przełamania niemieckiej Linii Gustawa, uznali zdobycie Monte Cassino za kluczowe.
Pierwsze natarcie aliantów, przeprowadzone przez Brytyjczyków, w styczniu 1944 r. zakończyło się katastrofą. Niemcy umieścili ciężkie karabiny maszynowe w ruinach klasztoru, które zdziesiątkowały atakujące oddziały. "Karabiny maszynowe huczały jak diabelski organ" - zapisał w swoim dzienniku jeden z brytyjskich żołnierzy.
Następnie do akcji weszli Polacy. II Korpus Polski, dowodzony przez generała Władysława Andersa, został wysłany na front w lutym 1944 r. Polacy byli zdeterminowani, by zdobyć górę, po części dlatego, że Monte Cassino było ważne dla nich osobiście. W klasztorze od wieków przebywali polscy mnisi i przechowywano tam bezcenne polskie zabytki.
Polacy przeprowadzili serię ataków, ale każdy z nich był odpierany przez Niemców. Bitwa stała się krwawą, długotrwałą wojną na wyniszczenie. Żołnierze walczyli zacięcie w ruinach klasztoru, każdy dom i każda skała stawały się krwawym polem bitwy.
18 maja 1944 r. Polacy wreszcie przełamali niemiecką obronę i zdobyli klasztor. Bitwa trwała ponad cztery miesiące i kosztowała życie ponad 55 000 żołnierzy alianckich, w tym ponad 9 000 Polaków. Monte Cassino było jednym z najbardziej krwawych starć w historii II wojny światowej.
Zdobycie Monte Cassino było przełomem w kampanii włoskiej. Otworzyło drogę aliantom na Rzym i ostatecznie przyczyniło się do klęski III Rzeszy. Jednak zwycięstwo było gorzkie. Polacy ponieśli ogromne straty, a klasztor, który był świętym miejscem dla wielu, został zniszczony.
Bitwa o Monte Cassino jest często określana mianem "Polskich Termopil". Podobnie jak Spartan w Termopilach, Polacy stanęli w obliczu przytłaczającej siły wroga i walczyli z nieustępliwym duchem. Ich poświęcenie i męstwo zostaną na zawsze zapamiętane.
Współcześnie Monte Cassino jest cmentarzem wojennym, który odwiedzają tysiące turystów każdego roku. Jest to miejsce spokoju i refleksji, przypomnienie o okrucieństwach wojny i o niepokonanym duchu tych, którzy walczyli o wolność.